22-08-2022
Anayasa Mahkemesi 1/6/2022 tarihinde E.2021/85 ve E.2020/94 numaralı dosyalarda, (74) numaralı Fiyat İstikrarı Komitesi Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin tümünün; (68) numaralı Sanayileşme İcra Komitesi Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 4. maddesinin (3) numaralı fıkrasının (e) bendinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduklarına ve iptallerine karar vermiştir.
Dava Konusu Kurallar
Dava konusu kurallar; Fiyat İstikrarı Komitesinin (Komite) kuruluşunu, üstlendiği görevleri, sahip olduğu yetkileri, bu görev ve yetkileri kullanırken ihtiyaç duyacağı sekretarya hizmetleri gibi diğer hususlara ilişkin usul ve esasları düzenlemekte; Sanayileşme İcra Komitesine (SAİK) ülke için kritik öneme sahip şirketlerin ortaklık yapılarında, yurt içi üretimin sürekliliğini ve ulusal güvenliği riske atabilecek değişikliklere ilişkin yapılacak işlemler konusunda karar alma yetkisi öngörmektedir.
Başvuru Gerekçesi
Başvuru kararlarında özetle; dava konusu kuralların Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenemeyeceği, kanunda açıkça düzenlenen konulara ilişkin düzenleme yapıldığı belirtilerek kuralların Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Mahkemenin Değerlendirmesi
Anayasa’nın 104. maddesinde Anayasa’da münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda CBK çıkarılamayacağı hükmüne yer verilmiştir. Bu kapsamda Anayasa’da bir konunun kanunla düzenleneceği öngörülmüşse bu konuda CBK çıkarılamaz.
Kuruluşu, görev ve yetkileri ile üye yapısı dikkate alındığında merkezî idare içinde yer alan, tüzel kişiliği bulunmayan, Cumhurbaşkanlığı veya herhangi bir bakanlık teşkilatına dâhil olmayan Komitenin ve SAİK’in kendilerine özgü idari birimler olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla kamu tüzel kişiliği bulunmayan ve Cumhurbaşkanlığı veya herhangi bir bakanlık teşkilatına dâhil olmayan bu iki kurumun görev ve yetkilerinin belirlenmesi Anayasa’da CBK ile düzenleneceği özel olarak öngörülen konulardan değildir.
Öte yandan Anayasa’nın 123. maddesinde düzenlenen idarenin kanuniliği ilkesi, idarenin kuruluşu ile görev ve yetkilerinin kanunla düzenlenmesini gerekli kılar. Bu itibarla dava konusu kurallarda belirtilen hususların münhasıran kanunla düzenlenmesi gerektiğinden kurallar ile Anayasa’ya aykırı şekilde düzenleme yapıldığı anlaşılmıştır.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kuralların konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir.
KAYNAK: ANAYASA MAHKEMESİ RESMİ WEB SİTESİ
KARARIN TAM METNİ İÇİN TIKLAYINIZ
